W trakcie zebrań wiejskich (wybory Sołtysów i Rad Sołeckich), jakie miały miejsce w styczniu i lutym, nie było zbyt wiele czasu na omawianie tego zagadnienia w skali gminnej. Rozmawialiśmy o zadaniach sołeckich oraz ogólnych wyzwaniach finansowych Gminy. Mówiłem o wyjątkowości budżetu 2019 roku w zakresie wydatków inwestycyjnych. Analiza poniższych dziewięciu zestawień tabelarycznych obrazuje podstawowe uwarunkowania decyzji inwestycyjnych tego roku:
- 9 zadań realizowanych z unijnym i krajowym dofinansowaniem (tabela nr 2) to aż 62,5% wszystkich wydatków inwestycyjnych. Angażują one aż 48,2% środków własnych Gminy przeznaczonych na inwestycje.
- 3 przedsięwzięcia (tabela nr 3) obejmują finansowanie zadań innych podmiotów – Powiatu i Rządu. Angażują one 10,32% gminnych środków inwestycyjnych 2019 roku.
- 32 zadania inwestycyjne to konsekwencje decyzji Mieszkańców z zebrań wiejskich 2018 roku o przeznaczeniu środków Programu Funduszu Sołeckiego. Połowę spośród nich trudno będzie realizować z ujętymi w budżecie kwotami funduszu sołeckiego. Zadania te czekają na rozwój sytuacji w ciągu roku. Trzeba szukać dodatkowych pieniędzy na ich realizację.
Podsumowując powyższe trzeba stwierdzić, że spośród 63 zadań inwestycyjnych aż w 44 przypadkach decyzje o ujęciu ich w budżecie zapadały w ciągu roku 2018 i wcześniej (programy unijne), a nie na etapie projektowania budżetowego w listopadzie i grudniu ubiegłego roku. Skutek tej sytuacji pokazuje tabela nr 4, inwestycje na drogach gminnych. Bez zadań funduszu sołeckiego tylko 5 dróg, zaledwie około 2000 m nowej nawierzchni i tylko 1 891 087 zł środków na budowę dróg gminnych.
Tak źle jeszcze nie było. To także efekt sytuacji związanej z finansowaniem oświaty i wzrostu kosztów realizacji zadań. Więcej o tym na stronie 10 tego wydania Biuletynu.
Uchwalenie budżetu 2019 roku nie zakończyło finansowych wyzwań inwestycyjnych najbliższych miesięcy. Wszystkie wolne pieniądze mamy już podzielone, a przed nami kolejne tematy. Uruchomiony został rządowy program Fundusz Dróg Samorządowych. Szczegółów jeszcze nie znamy – piszę o tym więcej na stronie 2 tego Biuletynu. W warunkach obecnej wiedzy pewnym jest, że dofinansowanie z programu otrzyma zadanie ujęte w poz. 9 tabeli nr 2 „Przebudowa dróg gminnych nr 110385L i 110408L wraz z budową chodnika w m. Jatutów”. Na sesji Rady Gminy (21 marca) przedstawię w tym zakresie konkretne propozycje budżetowe – trzeba znaleźć 1 155 474 zł własnych środków, aby otrzymać 1 354 526 zł dofinansowania z budżetu Państwa (wartości kosztorysowe z 2018 roku). W konkursie, na którego ogłoszenie czekamy, planujemy zgłosić jeszcze 3 inne drogi, których nie ma obecnie w uchwalonym budżecie. Jeśli otrzymają dofinansowanie trzeba będzie zabezpieczyć na to środki. W lutym zgłosiliśmy 3 gminne zadania do konkursu krajowego programu Otwarte Strefy Aktywności. Tego także nie mamy w budżecie. Ogłoszony został nabór wniosków na dofinansowanie budowy sal sportowych przy szkołach. Zgłaszać będziemy w tym konkursie budowę sali przy Zespole Szkoły Podstawowej i Przedszkola w Kalinowicach. To ewentualnie finansowe wyzwanie lat 2020-2021, ale decyzje tego roku mają na nie wpływ. W związku z uruchomieniem programu Fundusz Dróg Samorządowych, spodziewamy się także wniosku Powiatu o dofinansowanie budowy drogi powiatowej Szewnia – Wólka Wieprzecka. Jak widać po uchwaleniu budżetu nie zajmujemy się tylko zadaniami w nim ujętymi. Stawiamy sobie wciąż nowe wyzwania i staramy się szukać możliwości realizacji wniosków Mieszkańców. Zawsze podejmowałem w tym zakresie odważne decyzje. Jednak to, co wydarzyło się w finansach gminnych ubiegłego roku za sprawą oświaty i wzrostu kosztów realizacji innych zadań, nakazuje zmienić dotychczasowe postrzeganie spraw i ograniczyć odwagę w decyzjach. Tylko jak to robić, gdy wciąż pojawiają się nowe możliwości pozyskania środków zewnętrznych na gminne inwestycje. Rok 2019 będzie jednak niewątpliwie czasem podejmowania trudnych decyzji dotyczących gminnego gospodarowania w latach 2020 – 2023. Zapraszam do zapoznania się z poniższymi informacjami o gminnych inwestycjach i do kontaktu poprzez www.gminazamosc.pl zakładka „PRZYDATNE/Zadaj pytanie Wójtowi”. Od połowy marca będę już szybciej odpowiadał na otrzymywane e-maile.
/9.03.2019 r., Ryszard Gliwiński/