Zebrania wiejskie, które się już rozpoczęły, są pierwszym etapem prac nad przygotowaniem projektu budżetu 2019 roku. Poprzez dyskusję i głosowanie uczestnicy zebrań podejmują decyzje w sprawie przeznaczenia środków funduszu sołeckiego 2019 roku oraz wskazują najważniejsze dla Sołectwa zadanie inwestycyjne lat 2019-2023.
Po zebraniach Sołtysi składają wnioski do Wójta Gminy, w których ujmują decyzje zebrania i wnioski z dyskusji. Przypomnę, że kolejny etap prac nad projektem budżetu przyszłego roku kończy się 15 listopada. Do tej daty Wójt Gminy ma obowiązek przedłożyć Przewodniczącemu Rady Gminy i Regionalnej Izbie Obrachunkowej projekt budżetu Gminy na 2019 rok. Po 15 listopada rozpoczyna się trzeci etap budżetowego projektowania. Nad przedłożonym przez Wójta projektem budżetu pracuje wówczas Rada Gminy poprzez swoje stałe Komisje. Ostatecznie Rada powinna uchwalić budżet przyszłego roku najpóźniej do 31 stycznia.
Jednym z punktów obrad zebrań wiejskich jest omówienie przez Wójta Gminy założeń do projektu budżetu na 2019 rok. Aby łatwiej nam było rozmawiać w trakcie zebrań zawarłem w poniższym tekście nieco informacji na ten temat. Trudno jest w sierpniu czy też wrześniu odpowiedzialnie mówić o szczegółach budżetu przyszłego roku, a tym bardziej o konkretnych zadaniach inwestycyjnych. Po prostu nie ma kompletnej wiedzy o dochodach. Informację o tym ile budżet Państwa przekaże nam pieniędzy poprzez subwencję oświatową, subwencję wyrównawczą, udziały w podatkach PIT, czy też dotacje na zadania oświatowe i z zakresu pomocy społecznej, otrzymam dopiero około 20 października – a to jest ponad 70% dochodów własnych budżetu Gminy. Dlatego też na zebraniach nie składam pustych obietnic dotyczących 2019 roku. Co najwyżej w trakcie dyskusji oceniam możliwości realizacji wnioskowanych zadań w najbliższej perspektywie czasowej. Są jednak pewne kategorie „wydatków pewnych” w przyszłym roku – o nich zamierzam mówić Mieszkańcom w trakcie zebrań.
W ramach budżetu obecnego roku realizujemy 6 zadań inwestycyjnych z dofinansowaniem z programów unijnych. Realizacja tych zadań będzie kontynuowana w 2019 roku. Mamy podpisane umowy z Zarządem Województwa Lubelskiego i zapewnione środki unijne. Trzy zadania mają wyłonionych wykonawców i trwają już prace budowlane. Kolejne trzy zadania są przed przetargami, które będą ogłoszone jeszcze w tym roku. Nazwy tych zadań wymieniam w innym tekście na stronie 4 niniejszego Biuletynu. Łączne planowane wydatki 2019 roku związane z tymi zadaniami to kwota 13 642 426 zł – w tym środki unijne 6 629 376 zł i środki własne Gminy 7 013 050 zł. W procedurze konkursowej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich biorą udział kolejne 2 gminne projekty, o których także piszę na stronie 4 Biuletynu. Ich realizacja planowana jest na lata 2019-2020, a zasadnicze finansowanie w 2020 roku. Jeśli jednak te 2 projekty zostaną wybrane do realizacji decyzjami zapadającymi w Lublinie i podpiszemy właściwe umowy na unijne dofinansowanie, to wówczas w budżecie 2019 roku musimy zabezpieczyć własne środki finansowe w kwocie 200 000 zł. Mamy podjęte zobowiązania finansowe wobec Powiatu w Zamościu dotyczące przebudowy drogi powiatowej nr 3247L: od drogi krajowej nr 17 w Kalinowicach przez Pniówek – Białowolę, Zalesie – Suchowolę do Maciejówki – jest to zadanie inwestycyjne Powiatu realizowane z unijnym dofinansowaniem. Każda z Gmin, przez które przebiega ta droga, zobowiązała się przekazać Powiatowi dotację na finansowanie wkładu własnego do projektu. W przypadku naszej Gminy Zamość dotacja wyniesie 2 716 705 zł, z tego w 2019 roku 1 000 000 zł. Więcej szczegółów na stronie 7 niniejszego Biuletynu. W miesiącu wrześniu Wojewoda Lubelski ogłosi nabór konkursowy wniosków do rządowego programu przebudowy dróg lokalnych – edycja 2019. Kończymy opracowanie dokumentacji budowlanej zadania pod nazwą „Przebudowa dróg gminnych nr 110385L i 110408L wraz z budową chodnika w miejscowości Jatutów”. Dotyczy to drogi, łączącej dwie drogi krajowe nr 17 i nr 74, przy byłym browarze. Kalkulacja kosztów zadania to ok. 2 mln zł. Możliwe dofinansowanie z rządowego programu to 50% wartości. W przypadku pozytywnych decyzji Wojewody Lubelskiego trzeba będzie w projekcie budżetu Gminy Zamość zabezpieczyć ok. 1 mln zł. W przyszłym roku musimy także zrealizować zadanie pod nazwą „Rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej wraz z przyłączeniami w miejscowościach Żdanów i Żdanówek”. To konsekwencja realizowanej w latach 2017-2018 rozbudowy sieci wodociągowej i kanalizacyjnej z unijnym dofinansowaniem. Teraz trzeba rozliczyć się z efektów, jakie dają unijne pieniądze, czyli trzeba wykazać, że z nowej sieci kanalizacyjnej korzysta minimum 201 Mieszkańców, a z wodociągowej co najmniej 60 Mieszkańców. Planowane wydatki w 2019 roku związane z tą inwestycją to 300 000 zł, z tego środki własne budżetu Gminy 260 000 zł. Pozostałe 40 000 zł to wpłaty Mieszkańców. Kolejnym pewnym zapisem budżetowym 2019 roku jest program funduszu sołeckiego, na który zostanie przeznaczona kwota 1 080 994 zł. Decyzje na temat tego, co w ramach funduszu będzie realizowane w poszczególnych sołectwach, podejmują dopiero Mieszkańcy w trakcie zebrań wiejskich. W projekcie budżetu będzie to rozpisane na poszczególne zadania. Kwoty środków w podziale na Sołectwa są na stronie 17 niniejszego Biuletynu.
Powyższych 11 zadań inwestycyjnych i program funduszu sołeckiego to łącznie 18 223 420 zł wydatków projektu budżetu 2019 roku. Natomiast po stronie dochodów pojawi się 6 629 376 zł pieniędzy unijnych i ewentualna dotacja Wojewody Lubelskiego w kwocie 1 mln zł oraz dodatkowo kwota 596 000 zł pieniędzy unijnych pochodzących z rozliczenia realizacji inwestycji 2018 roku (odnawialne źródła energii w Gminie Zamość – część I); także wpłaty Mieszkańców do projektu wodno-kanalizacyjnego – 40 000 zł. Z powyższego wynika, że na realizację tych zadań musimy w projekcie budżetu Gminy 2019 roku zabezpieczyć środki własne w kwocie 9 958 044 zł.
Powyżej napisałem tylko o pewnej grupie zadań inwestycyjnych i programie funduszu sołeckiego. Projekt budżetu Gminy 2019 roku musi ponadto zabezpieczać wydatki bieżące z zakresu utrzymania dróg gminnych (ok. 1,5 mln zł), gospodarki wodno-ściekowej, utrzymania czystości, energii oświetlenia ulicznego (ok. 1,2 mln zł), funkcjonowania komunikacji podmiejskiej MZK (ok. 1 mln zł), środków własnych w finansowaniu zadań oświatowych realizowanych w 12 szkołach (ok. 7 mln zł), środków własnych w pomocy społecznej (ok. 1,5 zł), administracji, itd. Bilansowaniem dochodów i wydatków projektu budżetu 2019 roku zajmiemy się na początku listopada. Dopiero wtedy okaże się czy będą gminne pieniądze na realizację inwestycji innych niż wyżej wymienione. Osobiście wierzę, że tak, ale na konkrety trzeba cierpliwie poczekać.
Niewątpliwie najważniejszym wyzwaniem samorządowej kadencji w latach 2019-2023 będzie większe zaangażowanie środków finansowych w realizację programu przebudowy nawierzchni dróg gminnych. W latach 2015-2018 wybudowaliśmy/odnowiliśmy aż 24 km dróg, a więc średnio 6 km rocznie. Wydaliśmy na to z budżetu ponad 14 mln zł środków własnych oraz 3 598 955 zł środków pozyskanych z zewnątrz (budżet Państwa, Powiat, Województwo). Większe zaangażowanie będzie możliwe dopiero od 2020 roku. Nie będzie już wówczas programów unijnych, a nowe, jeśli będą, to po 2022 roku. Ograniczymy także dofinansowanie zadań drogowych Powiatu Zamojskiego, gdyż najpilniejsze zrealizowaliśmy w latach 2015-2018.
Zachęcam do zdobywania wiedzy o uwarunkowaniach gminnego budżetowania. Dużo materiałów z tego zakresu jest w tym wydaniu Biuletynu, ale także w wydaniach archiwalnych dostępnych na www.gminazamosc.pl w zakładce Przydatne/Biuletyn Samorządu Gminy Zamość. Gorąco zachęcam też do udziału w zebraniach wiejskich – terminarz na stronie 15 Biuletynu. Zapraszam również do dyskusji ze mną poprzez www.gminazamosc.pl zakładka „zadaj pytanie Wójtowi”.
/20.08.2018 r., Ryszard Gliwiński/